155 років тому в Ужгороді было основано Общество Сятого Василія Великого.
1 октовбра 1866 року в Ужгороді было основано Общество Сятого Василія Великого.
История го зачинать ся у 1864 рокови, коли было основано Теологічноє общество при Ужгородськӱй богословськӱй семінариї, котроє нараз обратило ся до австрійської власти зарегістровати статут Літературного общества подкарпатськых сынӱв сятої греко-католицької церьковли. У 1866 рокови общество при участи знамого політика Адольфа Добрянського взяло имня Сятого Василія Великого.
Первым головов общества быв Иван Раковський, секретарьом – Иван Мондок, почетным головов – Адольф Добрянський. Общество у разні часы нарахововало од 350 до 700 членӱв.
Общество Сятого Василія Великого издавало, кроме белетристикы и школскої літературы, тыжньовикы «Свѣтъ», «Новий Свѣтъ», «Карпатъ», «Учитель» и двотыжньовик «Наука» (се майпӱздно). Кедь перві три издавали ся язычієм, то язык двох пуслідных – май близькый до народної бесіды простых русинӱв.
Редакторами сьых изданий были професоры Унгварської гимназиї: Юрій Игнатко, Кирил Сабов, Віктор Кимак.
У 1870-ых роках Общество Сятого Василія Великого фактично перестало екзистовати. У 1871 рокови єпископ-мадярон Стефан Панькович поклав во главі общества Александера Негребецького, котрый и не говорив по-русинськы. На зборах общества обговорювали ся идеї зміны назвы и изданиє майбӱлш літературы на мадярському языкови. Через се многі патріоты лишили общество.
В 1895 роци новый мукачовськый єпископ Юлій Фірцак пробовав реанімовати сесь рокаш из помощов Євменій Сабова, Василя Гаджеги, Августина Волошина. В тому же рокови общество купило печатню в Ужгороді и обновило изданиє календаря. Два рокы майпӱздно зачала ся издавати нова русинська новинка «Наука», а в 1898 рокови быв публікованый букварь Михаила Врабеля.
1902 року Общество Сятого Василія Великого было ліквідовано, а його имущество цілком перейшло у собственость нововчиненого торговелно-издателского союза «Уніо».
